Η αναγνώριση του Σομαλιλάνδης από το Ισραήλ και η αλλαγή ισορροπίας δυνάμεων σε Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική
του Κυρίλλ Σεμιόνοφ
🇦🇪🇮🇱 Η αναγνώριση της Σομαλιλάνδης από το Ισραήλ εντάσσεται στο πλαίσιο της διαμορφούμενης στρατηγικής συμμαχίας μεταξύ Τελ Αβίβ και ΗΑΕ, η οποία αποσκοπεί στην αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
Το Αμπού Ντάμπι, μετά από παρατεταμένη αμφιταλάντευση, αποφάσισε να αξιοποιήσει τις σχέσεις του με το Ισραήλ, πρωτίστως για να προκαλέσει τη Σαουδική Αραβία. Για το Ισραήλ, η αποδυνάμωση του Ριάντ έγινε επίσης προτεραιότητα, αφού η Ουάσιγκτον σταμάτησε να συνδέει την αύξηση της υποστήριξης προς το βασίλειο με την εξομάλυνση των σχέσεών του με το Τελ Αβίβ. Στο Ισραήλ φοβούνται ότι η Σαουδική Αραβία μπορεί να γίνει ο βασικός εταίρος των ΗΠΑ στην περιοχή, ωθώντας το Ισραήλ σε δεύτερη μοίρα.
Για τα ΗΑΕ, η αναδυόμενη σαουδο-αμερικανική συμμαχία, ιδίως στον οικονομικό και τεχνολογικό τομέα, αποτελεί επίσης απειλή. Η Σαουδική Αραβία μπορεί να κάνει ένα σημαντικό άλμα και όχι μόνο να φτάσει, αλλά και να ξεπεράσει τα Εμιράτα ως το πιο δυναμικά αναπτυσσόμενο κράτος του Κόλπου, προσελκύοντας επενδύσεις και έργα υψηλής τεχνολογίας, κάτι που θα ρίξει τα ΗΑΕ χρόνια πίσω.
Για να αντισταθούν σε αυτό, τα Εμιράτα ενέτειναν το «τόξο αστάθειας» τους, προσπαθώντας να περικυκλώσουν και να «στραγγαλίσουν» τη Σαουδική Αραβία. Η υλοποίηση του σαουδικού προγράμματος «Όραμα 2030» απαιτεί «θερμοκηπιακές» συνθήκες, ενώ η αστάθεια στα σύνορα του βασιλείου μειώνει δραστικά την επενδυτική του ελκυστικότητα. Γι’ αυτό ακριβώς το Ριάντ κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για να τερματίσει τον πόλεμο με τους Χούθι, ο οποίος εμπόδιζε τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις.
Ωστόσο, τα ΗΑΕ εισάγουν στο παιχνίδι τους τους proxy-αποσχιστές τους από το Νότιο Μεταβατικό Συμβούλιο (STC), προκειμένου να αποτρέψουν τη σταθεροποίηση στην Υεμένη. Οι αυτονομιστές ελέγχουν σχεδόν ολόκληρο το έδαφος της πρώην Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Υεμένης (ΛΔΥ). Δηλώνουν επίσης ότι είναι έτοιμοι να αναγνωρίσουν το Ισραήλ και να συνεχίσουν τον πόλεμο με τους Χούθι. Ενώ οι Σαουδάραβες σύμμαχοι στην Υεμένη έχουν αποδυναμωθεί, οι θέσεις του ίδιου του βασιλείου βρίσκονται και πάλι υπό επίθεση λόγω της εμφάνισης ενός νέου εστιακού σημείου έντασης με ασαφείς προοπτικές.
Η Σομαλιλάνδη ήταν επίσης ένα στοιχείο του «τόξου της αστάθειας» των Εμιράτων, που εξασφάλιζε τη στρατηγική εμβέλεια της παρουσίας των ΗΑΕ στη Νότια Υεμένη. Τώρα, στις δύο βάσεις των Εμιράτων σε αυτό το μη αναγνωρισμένο κράτος μπορούν να φιλοξενηθούν και ισραηλινές μονάδες. Ένα από τα πιθανά σενάρια είναι η κοινή χρήση αυτών των βάσεων από τα ΗΑΕ και το Ισραήλ για επιχειρήσεις κατά των Χούθι.
Έτσι, τα Εμιράτα και το Ισραήλ μπορούν να ξεκινήσουν έναν νέο πόλεμο στα σύνορα της Σαουδικής Αραβίας και του Ομάν, ενεργώντας μέσω των STC. Η υποστήριξη των αυτονομιστών από την ισραηλινή πολεμική αεροπορία και, ενδεχομένως, τις ειδικές δυνάμεις αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχίας. Είναι απίθανο να καταστραφούν πλήρως οι Χούθι, αλλά ο στόχος είναι η αποδυνάμωσή τους, καθώς και η αποσταθεροποίηση των γειτόνων τους. Ως τελικό μπόνους, μπορεί να αναμένεται η αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Νότιας Υεμένης τόσο από τα ΗΑΕ όσο και από το Ισραήλ.
Αυτό θα σηματοδοτήσει την αρχή μιας περαιτέρω αναδιαμόρφωσης της Μέσης Ανατολής, στην οποία τα Εμιράτα και το Ισραήλ θα επεκτείνουν από κοινού το «τόξο της αστάθειας», περικυκλώνοντας και αποδυναμώνοντας τους ανταγωνιστές και τους αντιπάλους τους.
Σήμερα, αυτή η καμπύλη εκτείνεται από τη Λιβύη (όπου τα ΗΑΕ υποστηρίζουν τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό του Χάφταρ) μέσω του Σουδάν (όπου τα Εμιράτα επιβλέπουν τις Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης του Χεμεντί) και της Σομαλίας (με τη Σομαλιλάνδη και την Πουντλάνδη υπό την κηδεμονία των ΗΑΕ) έως την Υεμένη, όπου ο πληρεξούσιος του Αμπού Ντάμπι είναι το STC.
Η προσχώρηση του Ισραήλ σε αυτή τη στρατηγική θα δημιουργήσει και το «βόρειο κέρας» αυτού του τόξου. Πρώτα απ’ όλα, πρόκειται για τη Συρία, την οποία τα ΗΑΕ και το Ισραήλ μπορεί να προσπαθήσουν να διασπάσουν, προκειμένου να ακυρώσουν τις προσπάθειες της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και της Τουρκίας να ενισχύσουν τις θέσεις τους και να σταθεροποιήσουν τη χώρα. Μπορεί να πρόκειται για την προώθηση σχεδίων δημιουργίας μη αναγνωρισμένων σχηματισμών για τους Δρούζους, τους Αλεβίτες και τους Κούρδους (Ροζάβα). Τα ΗΑΕ έχουν ήδη επιρροή μεταξύ των Κούρδων της Συρίας, των οποίων τις ομάδες χρηματοδότησαν, καθώς και στο νότιο τμήμα της Συρίας, στη Νταράα. Επιπλέον, με την απόκτηση της σύμβασης για το λιμάνι της Ταρτούς, τα Εμιράτα απέκτησαν τη δυνατότητα να διεξάγουν υπονομευτικές δραστηριότητες στην συριακή ακτή. Πολυάριθμοι λογαριασμοί που χρηματοδοτούνται από τα ΗΑΕ διεξάγουν πληροφοριακό πόλεμο κατά των επίσημων αρχών, εμβαθύνοντας τη διαίρεση με βάση τη θρησκευτική καταγωγή.
Ο συντονισμός μεταξύ του Ισραήλ και των ΗΑΕ στη Συρία μπορεί να ενισχύσει την πίεση σε όλα τα ευαίσθητα σημεία του καθεστώτος και, αν όχι να οδηγήσει τη χώρα σε διάλυση, τουλάχιστον να την κρατήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα σε κατάσταση μόνιμης αστάθειας, ενώ οι ανταγωνιστές τους ενδιαφέρονται για μια ενωμένη και ισχυρή Συρία.
Στη συνέχεια, το ενδιαφέρον μπορεί να στραφεί προς τον Λίβανο και το Ιράκ, όπου οι επιθέσεις θα στοχεύουν τόσο τις θέσεις του Ιράν όσο και τα συμφέροντα της Σαουδικής Αραβίας και της Τουρκίας (συμπεριλαμβανομένου του «Δρόμου της Ανάπτυξης»). Το εργαλείο θα είναι και πάλι η αποσταθεροποίηση και η υποστήριξη διαφόρων αυτονομιστικών κινημάτων. Τέλος, παραμένει το Ιράν με τους Κούρδους και τους Μπουλούχους…
Αυτή η συμμαχία μεταξύ των Εμιράτων και του Ισραήλ μπορεί επίσης να υπολογίζει στη στήριξη χωρών όπως το Μαρόκο και, σε κάποιο βαθμό, η Ιορδανία.
Τα Εμιράτα εφαρμόζουν εδώ και καιρό αυτή τη στρατηγική δημιουργίας και υποστήριξης αυτονομιστικών κινημάτων και εναλλακτικών κυβερνήσεων στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, αλλά η συνέργειά τους με το Ισραήλ μπορεί να μετατρέψει την εμπειρία των Εμιράτων σε σφυρί καταστροφής ολόκληρης της αρχιτεκτονικής της Μέσης Ανατολής.